ตามรอยพระพุทธบาท

นิทานชาดก (เรื่องที่ 26) สุวรรณหังสชาดก - ชาดกว่าด้วย "ความโลภ"
webmaster - 20/10/09 at 06:03

...นิทานชาดกนี้ เป็นเรื่องที่เกี่ยวกับ "พระพุทธเจ้า" ขณะที่ยังเป็นพระโพธิสัตว์ พระองค์ได้บำเพ็ญพระบารมีมาในแต่ละชาติ จะเป็นเรื่องจริงที่เกิดขึ้น แล้วได้ตรัสเล่าบุพกรรมเหล่านี้ ซึ่งมีมาในพระไตรปิฎกมากมายหลายเรื่อง

...ในตอนนี้ จะขอนำการ์ตูนเรื่องที่ 26 มีชื่อว่า "สุวรรณหังสชาดก" (พญาหงส์ทอง) โดยพระพุทธองค์เสวยพระชาติเป็น "พญาหงส์ทอง" จึงขออนุโมทนาไว้ ณ โอกาสนี้ด้วย

สุวรรณหังสชาดก : ชาดกว่าด้วย "ความโลภ"



มูลเหตุที่ตรัสชาดก
....ในสมัยหนึ่ง พระพุทธเจ้าประทับอยู่วันเชตวัน เมืองสาวัตถี ทรงปรารภภิกษุณีชื่อ "ถุลนันทา" ผู้ไม่รู้จักประมาณในการบริโภคกระเทียม สร้างความเดือดร้อนให้ชาวบ้าน ได้ตรัสอดีตนิทานมาสาธก ว่า…

......กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว พระโพธิสัตว์เกิดเป็นพราหมณ์ตระกูลหนึ่ง มีภรรยาและลูกสาว ๓ คน ชื่อ นันทา นันทวดี และ สุนันทา พอลูกสาวทั้ง ๓ ได้สามีแล้วทุกคน พราหมณ์ก็เสียชีวิตไปเกิดเป็นหงส์ทองคำระลึกชาติได้

วันหนึ่งได้เห็นความลำบากของนางพราหมณีและลูกสาวของตนที่ต้องรับจ้างคนอื่นเลี้ยงชีพ จึงเกิดความสงสาร ได้โผบินไปจับที่บ้านนางพราหมณี

แล้วเล่าเรื่องราวให้นางพราหมณีและลูกสาวฟัง และได้สลัดขนให้แก่พวกเขาเหล่านั้นคนละหนึ่งขนแล้วก็บินหนีไป หงส์ทองได้มาเป็นระยะๆ มาครั้งใดก็สลัดขนให้ครั้งละหนึ่งขนโดยทำนองนี้ นางพราหมณีและลูกสาวจึงร่ำรวยและมีความสุขไปตามๆ กัน

ต่อมาวันหนึ่งนางพราหมณีเกิดความโลภอยากได้มากกว่าเดิมจึงปรึกษากับลูกๆ ว่า
“ถ้าหงส์มาครั้งนี้ พวกเราจะจับถอนขนเสียให้หมด เพื่อจะได้มีทรัพย์สมบัติมาก”

พวกลูกๆ ไม่เห็นดีด้วย แต่นางพราหมณีไม่สนใจ ครั้นวันหนึ่งพญาหงส์ทองมาอีก นางก็ได้จับถอนขนเสียให้หมด ขนเหล่านั้นกลายเป็นขนนกธรรมดาเท่านั้น

เพราะพญาหงส์ทองมิได้ให้ด้วยความสมัครใจ นางพราหมณีได้เลี้ยงหงส์นั้นจนขนงอกขึ้นมาใหม่เต็มตัว หงส์ก็ได้บินหนีไปโดยไม่ได้กลับมาอีกเลย


......พระพุทธองค์ เมื่อนำอดีตนิทานมาสาธกแล้ว ได้ตรัสพระคาถาว่า
“บุคคลได้สิ่งใดควรยินดีสิ่งนั้น เพราะความโลภเกินประมาณเป็นความชั่วแท้ นางพราหมณีจับเอาพญาหงส์ทองแล้วจึงเสื่อมจากทองคำ” ดังนี้

ก็พระศาสดา ครั้นตรัสพระธรรมเทศนานี้ แล้วทรงติเตียน โดยอเนกปริยาย แล้วทรงบัญญัติสิกขาบทว่า ก็นางภิกษุณี รูปใดฉันกระเทียม ต้องอาบัติปาจิตตีย์ ดังนี้แล้วประชุมชาดกว่า

นางพราหมณีในครั้งนั้น ได้มาเป็นภิกษุณีถูลนันทา ธิดาทั้งสามได้มาเป็นพี่น้องหญิงในบัดนี้ ส่วนพญาสุวรรณหงส์ ได้มาเป็นเราตถาคต ฉะนี้แล.


นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า " โลภมาก..ลาภหาย "

ข้อคิดจากชาดก สอนให้เราประพฤติตน เช่น..
๑. ให้พูดจาไพเราะอ่อนหวาน
๒. ไม่เป็นผู้โลภมาก
๓. ไม่ควรทรมานสัตว์
๔. ไม่ควรพูดเท็จ