ตามรอยพระพุทธบาท

อ่านการ์ตูน...นิทานธรรมะ เรื่อง ฤาษีผู้เมตตาสัตว์
praew - 18/8/08 at 12:20

ฤาษีผู้เมตตาสัตว์




เมื่อสมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ที่พระเชตวนารามได้ทรงแสดง เพราะทรงปรารภพราหมณ์ ผู้สมบูรณ์ด้วยข้อวัตรคนหนึ่ง

มีเรื่องปรากฏมาว่า พราหมณ์คนนั้นเป็นชาวกรุงสาวัตถี มีความเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา ได้ออกบรรพชาอุปสมบทแล้วก็ตั้งใจบำเพ็ญข้อวัตรต่างๆ จนเป็นที่เลื่อมใส คนทั้งหลายจึงพร้อมใจกันถวายภัตตาหาร วันละ ๕๐๐ สำรับ ภิกษุอื่นก็พลอยอาศัยภัตตาหารภิกษุรูปนั้นด้วย

อยู่มาวันหนึ่งภิกษุทั้งหลายได้ประชุมสนทนากันถึงเรื่องนั้นในธรรมสภา เมื่อสมเด็จพระบรมศาสดา ได้ทรงสดับ จึงเสด็จไปประทับที่ธรรมสภาแล้วทรงแสดง เรื่องอดีตต่อไปว่า

ในอดีตกาล ครั้งพระเจ้าพรหมทัตได้ดำรงสิริราชสมบัติอยู่ในกรุงพาราณสี มีพราหมณ์คนหนึ่งออกบวชเป็นฤาษี อยู่ในเชิงเขาป่าหิมพานต์ มีหมู่ฤาษี ๕๐๐ เป็นบริวาร เมื่อถึงฤดูแล้ง น้ำในที่ต่างๆ แห้งไปหมด สัตว์ดิรัจฉานลำบากด้วยขาดน้ำ ฤาษีตนหนึ่งจึงโค่นต้นไม้ต้นหนึ่งลง ทำเป็นรางไขน้ำ เข้ารางให้เป็นทานแก่สัตว์ สัตว์ก็ได้มาประชุมดื่มน้ำเป็นจำนวนมาก จนฤาษีตนนั้นไม่มีโอกาสที่จะแสวงหาอาหาร เพราะมัวแต่ไขน้ำให้ทาน

สัตว์ทั้งหลายได้ประชุมปรึกษากันว่า ตั้งแต่วันนี้ไปเมื่อใครจะไปดื่มน้ำ ให้หาผลไม้มาถวายฤาษีตนนี้ ตามกำลังของตน ตั้งแต่วันนั้นมา ในวันหนึ่งๆ จึงมีจำนวนผลไม้ที่สัตว์นำมามากกว่า ๒ เล่มเกวียน ฤาษีทั้งหลายก็ได้พลอยอาศัยบริโภค ไม่ต้องไปแสวงหาผลไม้ในป่าเหมือนที่เคยมา ฝ่ายฤาษีผู้เป็นอาจารย์เห็นอัศจรรย์ดังนั้น จึงสรรเสริญความเพียรให้ฤาษีทั้งหลายฟังว่า

บุรุษผู้เป็นบัณฑิตควรพากเพียรไป ไม่ควรเบื่อหน่าย ความเพียร จงดูผลแห่งความพากเพียรเถิด ผลไม้ทั้งหลายมีมะม่วงเป็นต้น ที่ฤาษีทั้ง ๕๐๐ ได้บริโภคนี้ ล้วนแต่เป็นผลแห่ง ความเพียร

ครั้นสมเด็จพระบรมศาสดาทรงแสดงเรื่องอดีตอย่างนี้แล้ว จึงทรงประชุมชาดกว่า ฤาษี ตน ที่มีข้อวัตรปฏิบัติดี และมีความพากเพียร ให้น้ำเป็นทานแก่สัตว์ดิรัจฉานนั้น ได้เกิดมาเป็น ภิกษุรูปนี้ ส่วน ฤาษีผู้เป็นอาจารย์ ได้เกิดมาเป็นเรา ตถาคต นี้แล

ในชาดกนี้ ชี้ให้เห็นผลแห่งความเพียร และความเมตตากรุณาแก่ผู้อื่นว่า บุคคลมีความเพียร ช่วยทุกข์ผู้อื่นได้มากเพียงใด ตนก็ได้รับความสุขมากเพียงนั้น อีกประการหนึ่ง ถ้าพากเพียรเพื่อ ช่วยทุกข์ของตนอย่างเดียว ตนก็ต้องได้พ้นทุกข์เป็นแน่นอน จึงมีคำสอนไว้ว่า ให้บุคคลพากเพียรไปเถิด อย่าทอดทิ้งความเพียรเสียเลย

ทีมา : www.lokthip.net